اجزای مخزن تحت فشار
مخازن تحت فشار، تجهیزاتی هستند که برای نگهداری گازها یا مایعات در فشاری متفاوت از فشار محیط
طراحی شده‌اند. این مخازن در صنایع مختلفی مانند نفت و گاز، پتروشیمی، شیمیایی، نیروگاه‌ها و غیره
مورد استفاده قرار می‌گیرند. اجزای اصلی یک مخزن تحت فشار شامل بدنه، نازل‌ها،
پشتیبان‌ها، شیرهای ایمنی و ابزارهای اندازه‌گیری فشار و دما می‌باشد. در ادامه به توضیح هر یک از این
اجزا می‌پردازیم:
بدنه :
بدنه معمولاً به شکل
استوانه‌ای یا کروی ساخته می‌شود. جنس بدنه بسته به کاربرد و شرایط عملیاتی می‌تواند از فولاد کربنی
، فولاد ضد زنگ، آلیاژهای نیکل، آلومینیوم و حتی مواد پلیمری باشد. ضخامت بدنه بر اساس فشار کاری،
قطر مخزن و نوع ماده تعیین می‌شود.
سرپوش‌ها :
سرپوش‌ها
می‌توانند به صورت جوشی به بدنه متصل شوند. انواع سرپوش‌ها شامل سرپوش کروی (Hemispherical),
سرپوش بیضوی (Ellipsoidal), و سرپوش تخت (Flat) می‌باشند. هر نوع سرپوش دارای ویژگی‌ها و کاربردهای
خاص خود می‌باشد و انتخاب نوع مناسب بر اساس فشار و شرایط عملیاتی صورت می‌گیرد.
نازل‌ها :
نازل‌ها به منظور اتصال مخزن به خطوط لوله، ابزارهای
اندازه‌گیری، و تجهیزات دیگر به کار می‌روند. جنس نازل‌ها معمولاً با جنس بدنه هماهنگ است تا از مشکلات
خوردگی و تفاوت‌های حرارتی جلوگیری شود.
پشتیبان‌ها :
نوع و طراحی پشتیبان‌ها بر اساس نوع مخزن، محل نصب،
و شرایط محیطی تعیین می‌شود. پشتیبان‌ها باید توانایی تحمل وزن مخزن و محتویات آن را در شرایط عملیاتی
و بارهای دینامیکی داشته باشند.
شیرهای ایمنی :
شیرهای ایمنی برای جلوگیری از افزایش فشار بیش از حد در داخل مخزن استفاده می‌شوند. این شیرها به طور
خودکار باز می‌شوند و فشار اضافی را تخلیه می‌کنند تا از انفجار یا آسیب به مخزن جلوگیری کنند. تنظیم شیرهای
ایمنی بر اساس حداکثر فشار کاری مخزن صورت می‌گیرد و نصب آنها باید به گونه‌ای باشد که به راحتی قابل
دسترسی و نگهداری باشند.
ابزارهای اندازه‌گیری فشار و دما :
این ابزارها برای مانیتورینگ شرایط داخلی مخزن به کار می‌روند. گیج‌های فشار و دما اطلاعات مهمی را به اپراتورها
ارائه می‌دهند تا از شرایط عملیاتی مخزن آگاه باشند. این ابزارها معمولاً در نقاط ورودی و خروجی مخزن و در نزدیکی
نازل‌ها نصب می‌شوند. گیج‌های فشار می‌توانند آنالوگ یا دیجیتال باشند و برخی از آنها دارای آلارم‌هایی برای اطلاع
از شرایط غیرعادی می‌باشند. در پایان، باید اشاره کرد که طراحی، ساخت و نگهداری مخازن تحت فشار نیازمند دانش
فنی و تجربه کافی است. اشتباهات در این فرآیندها می‌تواند منجر به حوادث جدی و خسارات مالی و جانی شود. بنابراین،
استفاده از متخصصان و رعایت استانداردها و مقررات بسیار حائز اهمیت است.
