نورد کاری فلزات آهنی
نورد کاری فلزات آهنی یکی از فرآیندهای مهم و اساسی در صنعت فلزکاری است که برای تغییر شکل
و تولید قطعات فلزی با ابعاد و ویژگیهای خاص مورد استفاده قرار میگیرد. این فرآیند به دلیل کارایی بالا،
کاهش هزینهها و بهبود خواص مکانیکی مواد در صنایع مختلف از جمله خودروسازی، ساختمانسازی، تولید
ماشینآلات و صنایع سنگین به کار میرود. در این مقاله به بررسی کامل فرآیند این نورد کاری، انواع
آن، مزایا و معایب و کاربردهای مختلف آن خواهیم پرداخت.
فرآیند نورد کاری فلزات آهنی
این نورد کاری شامل عبور دادن فلزات آهنی (مانند فولاد و چدن) از میان دو یا چند غلطک است که با
اعمال فشار و تغییر شکل دادن به فلز، ضخامت آن کاهش یافته و به ابعاد دلخواه میرسد. این فرآیند به دو صورت
نورد سرد و نورد گرم انجام میشود که هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند.
نورد گرم : در فرآیند نورد گرم، فلز آهنی در دماهای بالا (معمولاً بالای 900 درجه سانتیگراد) قرار میگیرد تا نرمتر
و قابل تغییر شکل باشد. این روش معمولاً برای تولید ورقها و قطعات با ضخامت بالا و ابعاد بزرگ استفاده میشود.
نورد گرم باعث بهبود خواص مکانیکی فلز میشود و کاهش ترکها و نقصهای داخلی را به همراه دارد.
نورد سرد : در فرآیند نورد سرد، فلز آهنی در دماهای محیطی یا دماهای پایینتر از نورد گرم قرار میگیرد. این روش
معمولاً برای تولید ورقها و قطعات نازکتر و با دقت بالا استفاده میشود. نورد سرد باعث افزایش سختی و مقاومت
مکانیکی فلز میشود، اما ممکن است ترکها و نقصهای سطحی را افزایش دهد.
انواع نورد کاری فلزات آهنی :
این نورد کاری به چندین نوع تقسیم میشود که هر کدام ویژگیها و کاربردهای
خاص خود را دارند. از جمله انواع نورد کاری میتوان به نورد تخت، نورد پروفیل، نورد حلقهای و نورد لوله اشاره کرد.
نورد تخت : نورد تخت به فرآیندی اطلاق میشود که در آن فلز آهنی از میان دو غلطک صاف عبور میکند و ضخامت
آن کاهش مییابد. این روش برای تولید ورقهای صاف و تخت با ابعاد مختلف استفاده میشود و در صنایع مختلف
کاربرد دارد.
نورد پروفیل : نورد پروفیل شامل تغییر شکل دادن فلز آهنی به صورت مقاطع مختلف مانند L، T، U و دیگر اشکال پروفیلی
است. این روش برای تولید قطعات با مقاطع خاص و استفاده در ساختمانسازی، خودروسازی و دیگر صنایع مناسب است.
نورد حلقهای : در نورد حلقهای، فلز آهنی به صورت حلقههای مدور و با ابعاد مختلف تولید میشود. این روش برای تولید
حلقههای بزرگ و قطعات گرد و حلقوی کاربرد دارد و در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و هوافضا مورد استفاده قرار میگیرد.
نورد لوله : نورد لوله شامل تغییر شکل دادن فلز آهنی به صورت لولههای با قطرها و ضخامتهای مختلف است. این روش
برای تولید لولههای فلزی با کاربردهای مختلف از جمله انتقال مایعات و گازها، استفاده در ساختمانسازی و صنایع مختلف
مناسب است.
مزایای این نورد کاری : این نورد کاری دارای مزایای زیادی است که این فرآیند را به یکی از پرکاربردترین
و محبوبترین روشهای تولید قطعات فلزی تبدیل کرده است. از جمله مزایای نورد کاری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
دقت بالا: نورد کاری فلزات آهنی امکان تولید قطعات با ابعاد دقیق و مشخصات مکانیکی مورد نظر را فراهم میکند.
کاهش هزینهها: این فرآیند باعث کاهش هزینههای تولید و مواد اولیه میشود.
افزایش کیفیت: نورد کاری باعث بهبود خواص مکانیکی و فیزیکی فلزات آهنی میشود.
قابلیت تولید انبوه: این روش امکان تولید انبوه قطعات فلزی با کیفیت بالا را فراهم میکند.
معایب نورد کاری فلزات آهنی
با وجود مزایای فراوان، این نورد کاری دارای برخی معایب نیز میباشد که باید مدنظر قرار گیرند:
ترکها و نقصهای سطحی: در فرآیند نورد سرد، ممکن است ترکها و نقصهای سطحی در فلزات آهنی ایجاد شود.
نیاز به تجهیزات پیشرفته: این نورد کاری نیاز به تجهیزات و ماشینآلات پیشرفته و هزینهبر دارد.
نیاز به نیروی کار ماهر: این فرآیند نیاز به نیروی کار ماهر و متخصص دارد که بتواند با دقت و دانش فنی لازم عمل کند.
تجهیزات مورد نیاز برای نورد کاری فلزات آهنی
برای انجام فرآیند این نورد کاری، تجهیزات و ماشینآلات خاصی مورد نیاز است. این تجهیزات شامل دستگاههای
نورد گرم و سرد، غلطکها، کورههای حرارتی، سیستمهای خنککننده و دستگاههای اندازهگیری و کنترل کیفیت میباشند.
استفاده از تجهیزات پیشرفته و بهروز میتواند به بهبود دقت و کیفیت نهایی محصولات کمک کند.
فرآیند کنترل کیفیت در این نورد کاری
کنترل کیفیت در این نورد کاری از اهمیت بالایی برخوردار است. این فرآیند شامل بررسی و اندازهگیری ابعاد و خواص
مکانیکی قطعات تولیدی، بررسی ترکها و نقصهای سطحی و داخلی، و تستهای مکانیکی مختلف میباشد. استفاده از
روشهای کنترل کیفیت مدرن و دقیق میتواند به کاهش نقصها و افزایش کیفیت نهایی محصولات کمک کند.