فرآیند نوردکاری
فرآیند نوردکاری یکی از مهم‌ترین فرآیندهای شکل دهی فلزات است که در صنایع فلزی
به ویژه در تولید انواع ورق‌ها، نوارها، لوله‌ها، تیرها و پروفیل‌ها به کار می‌رود. این فرآیند
از دماهای مختلف و با استفاده از دستگاه‌های نوردکاری مختلف انجام می‌شود، هر کدام
با ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود. در زیر به بررسی جزئیات و مراحل این فرآیند اصلی
در صنعت فلزات می‌پردازیم:
مقدمه به نوردکاری
نوردکاری یک فرآیند شکل دهی فلزات است که در آن، فلز گرم یا سرد، با استفاده از نیروی
فشار و شکل‌دهی شده و به شکل‌های مختلفی مانند ورق، نوار، لوله، تیر و پروفیل تبدیل
می‌شود. این فرآیند به دلیل امکان تولید محصولات با ابعاد دقیق، خواص مکانیکی مناسب
و سطحی که اغلب نیازی به پس از فرآیند تمیزکاری ندارد، بسیار ارزشمند است.
مراحل فرآیند نوردکاری
آماده‌سازی ماده
اولین مرحله در نوردکاری آماده‌سازی ماده است که شامل انتخاب و آماده‌سازی فلزات است.
فلزات معمولاً به صورت شمش یا بلوم به کوره‌های گرمایشی وارد می‌شوند تا به دمای مورد
نیاز برسند.
نوردکاری اولیه
در مرحله بعدی، فلز گرم به وسیله غلتک‌های نوردکاری فشرده می‌شود. این غلتک‌ها می‌توانند
دو یا چندغلتکه باشند که به ترتیب به عنوان نوردکاری دوغلتکه و نوردکاری چندغلتکه شناخته
می‌شوند.
نوردکاری نهایی
پس از نوردکاری اولیه، ممکن است لازم باشد فلز به مرحله نوردکاری نهایی برود. در این مرحله،
فلز به عنوان نوردکاری تکغلتکه یا نوردکاری پیچیده تر شکل داده می‌شود تا به ابعاد و شکل
نهایی برسد.
خنک کردن و برش
بعد از نوردکاری، محصولات باید خنک شوند تا به دمای محیط برسند. سپس با استفاده از
دستگاه‌های برش، قطعات به ابعاد نهایی خود برش داده می‌شوند.
بررسی کیفیت و پس از فرآیند
در انتها، محصولات باید برای بررسی کیفیت و استحکام بررسی شوند. این شامل آزمون‌های
غیرمخرب مانند آزمایش ترکیب شیمیایی، آزمایش کشش، و آزمون هاردنس می‌شود. اگر
محصولات نیاز به پس از فرآیند دیگری مانند حرارت‌دادن یا آلیاژدهی داشته باشند، این مراحل
نیز پس از نوردکاری انجام می‌شود.
کاربردهای نوردکاری
نوردکاری به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردی که فرآیند آن ارائه می‌دهد، در صنایع
گوناگونی استفاده می‌شود:
صنایع خودروسازی: تولید پنل‌های بدنه، قطعات موتور، و قطعات ساختمانی خودروها.
صنایع ساختمانی: تولید ورق‌ها، نوارها، تیرها، و پروفیل‌های فلزی برای ساخت
ساختمان‌ها و سیستم‌های ساختمانی.
صنایع لوله‌کشی: تولید لوله‌های فولادی برای استفاده در صنایع نفت و گاز، آب
و فاضلاب، و حمل و نقل.
صنایع الکترونیکی و برقی: تولید قطعات الکتریکی و برقی با خواص مکانیکی و ابعاد
دقیق برای استفاده در تجهیزات الکترونیکی و برقی.
صنایع نظامی و هوافضایی: تولید قطعاتی با خواص مکانیکی بالا برای استفاده
در ساخت و تولید اجزای نظامی و هوافضایی.
نوردکاری به عنوان یکی از مهم‌ترین فرآیندهای شکل دهی فلزات، نقش بسیار مهمی
در صنایع مختلف ایفا می‌کند. با استفاده از این فرآیند، محصولات با خواص مکانیکی مطلوب،
ابعاد دقیق و سطحی با کیفیت تولید می‌شوند که به بهبود عملکرد و افزایش کارایی
در بسیاری از صنایع کمک می‌کنند.
