تقسیم‌بندی مخازن تحت فشار بر اساس شکل آن‌ها
مخازن تحت فشار، که برای نگهداری و انتقال گازها و مایعات تحت فشار استفاده می‌شوند، بر اساس شکل ظاهری
و طراحی خود به چند دسته تقسیم می‌شوند. این دسته‌بندی‌ها به منظور بهینه‌سازی عملکرد، ایمنی، و کاربردهای خاص
هر نوع مخزن انجام می‌شود. در زیر به بررسی این تقسیم‌بندی‌ها می‌پردازیم:
مخازن کروی (Sphere Tanks) :
مخازن کروی به دلیل شکل هندسی خود که توزیع یکنواخت فشار را بر روی سطح مخزن فراهم می‌کند، یکی از امن‌ترین
انواع مخازن تحت فشار به شمار می‌روند. این نوع مخازن معمولاً برای نگهداری گازهای مایع مانند پروپان، بوتان، و
آمونیاک استفاده می‌شوند. مزیت اصلی مخازن کروی، استحکام بالای آن‌ها در برابر فشارهای داخلی است که باعث می‌شود
دیواره‌ها نازک‌تر و سبک‌تر باشند، اما هزینه ساخت و نصب آن‌ها بالاست.
مخازن استوانه‌ای افقی (Horizontal Cylindrical Tanks) :
این مخازن بیشتر برای نگهداری مایعات تحت فشار استفاده می‌شوند. مخازن استوانه‌ای افقی به دلیل سهولت ساخت و نصب،
محبوبیت بالایی دارند. این مخازن دارای دو انتهای نیم‌کره‌ای یا بیضی‌شکل هستند که به توزیع بهتر فشار کمک می‌کنند. از این
نوع مخازن بیشتر در صنایع شیمیایی، پالایشگاه‌ها، و برای ذخیره سوخت استفاده می‌شود.
مخازن استوانه‌ای عمودی (Vertical Cylindrical Tanks) :
مخازن استوانه‌ای عمودی معمولاً در محیط‌هایی که فضای کمتری در دسترس است، استفاده می‌شوند. این مخازن مشابه مخازن
افقی دارای دو انتهای نیم‌کره‌ای یا بیضی‌شکل هستند. از این نوع مخازن بیشتر برای نگهداری مایعات در فشارهای پایین‌تر و
همچنین به عنوان مخازن ذخیره‌سازی آب استفاده می‌شود. ساختار عمودی این مخازن اجازه می‌دهد تا از فضای عمودی بیشتری
استفاده شود و در نتیجه جای کمتری را اشغال کنند.
مخازن مخروطی (Conical Tanks) :
این نوع مخازن به شکل مخروط هستند و بیشتر برای کاربردهایی که نیاز به تخلیه سریع و کامل محتویات مخزن دارند، استفاده می
شوند. شکل مخروطی مخازن باعث می‌شود تا محتویات به سمت پایین جریان پیدا کرده و به راحتی تخلیه شوند. از این مخازن بیشتر
در صنایع غذایی و شیمیایی استفاده می‌شود.
مخازن کروی-استوانه‌ای (Spherical-Cylindrical Tanks) :
مخازن کروی-استوانه‌ای ترکیبی از دو شکل هندسی کروی و استوانه‌ای هستند. این مخازن دارای بدنه استوانه‌ای با دو انتهای نیم
کره‌ای هستند که به توزیع یکنواخت‌تر فشار کمک می‌کند. این نوع مخازن معمولاً در صنایع نفت و گاز برای نگهداری مواد شیمیایی
و گازهای مایع استفاده می‌شوند.
مخازن توریسفریکال (Torispherical Tanks) :
مخازن توریسفریکال دارای سرهایی به شکل ترکیبی از کره و تورس (حلقه) هستند. این نوع طراحی باعث می‌شود تا فشار به
صورت یکنواخت‌تر بر روی دیواره‌های مخزن توزیع شود. مخازن توریسفریکال بیشتر در صنایع شیمیایی و پتروشیمی برای نگهداری
مایعات و گازهای تحت فشار استفاده می‌شوند.
تقسیم‌بندی مخازن تحت فشار بر اساس شکل آن‌ها به کاربران کمک می‌کند تا با توجه به نیازها و محدودیت‌های خود، مناسب‌ترین
نوع مخزن را انتخاب کنند. هر شکل از مخازن دارای مزایا و معایب خاص خود است که بر اساس کاربرد، هزینه ساخت، و نیازهای
ایمنی می‌تواند متفاوت باشد. با انتخاب صحیح نوع مخزن، می‌توان بهره‌وری و ایمنی را در صنایع مختلف بهبود بخشید.
